ABC Anything But Chardonnay

Dit onderwerp wil ik al een tijdje behandelen. ‘Ik hou niet van Chardonnay’. Dat is eigenlijk het zelfde als ‘ik hou niet van muziek’. Chardonnay kan werkelijk alle kanten op en deze ‘wijnmakers-druif’ wordt niet voor niets wereldwijd grootschalig aangeplant en verbouwd. Een doorsnee Chardonnay (dat rijmt) is niet per definitie volgestopt met aroma’s van boter, honing en hout. Soms is dat weldegelijk zo, maar ik probeer in dit korte verhaal begrijpelijk uit te leggen waar je dan wèl je favoriete Chardonnay kunt vinden. De opties zijn (relatief) eindeloos. Van een tafelwijn uit Roemenië tot een vol boterige Chardonnay uit Napa Valley met dusdanig veel houtindrukken dat Pinokkio er verliefd op kan worden.

Allereerst de oorsprong van de druif. Dit druivenras komt uit de Bourgogne, Frankrijk. De meest bekende en gewaardeerde Chardonnays komen hier dan ook vandaan. Denk aan Puligny Montrachet, Chablis of Meursault. De Bourgogne kampt echter ook al een tijdje met klimaatverandering. De oogst van afgelopen jaren viel daarom niet bepaald mee en dat ziet men direct terug in de prijs. Mede om deze reden is men wereldwijd aan het proberen om Chardonnay van Bourgogne-kwaliteit te produceren. Prijzen voor een fles ‘Chardonnay’ variëren derhalve grosso modo tussen de €3,- en €10.000,-.

Uit studies is gebleken dat Chardonnay van oorsprong een kruiding is tussen Pinot Noir en Gouais Blanc. Of dat klopt? Geen idee. Ik ben geen wetenschapper. Dit druivenras is (hoewel enigszins kwetsbaar) goed in staat zich aan te passen aan verschillende bodemsoorten en klimaat. Dat is de reden dat Chardonnay breed wordt aangeplant in regio’s als Californië, Chili, Australië en ga zo maar door. De herkomst van de wijn kun je derhalve ook proeven. In warme gebieden met veel zonuren, ontwikkelt de druif meer tonen van exotisch fruit en de wijn laat een volle indruk achter. In de Bourgogne (het eerdergenoemde ‘OG’ Chardonnay gebied) is het klimaat gematigd en beduidend koeler dan bijvoorbeeld in Napa valley. Dit zorgt voor meer aroma’s van groene appel, citrus en bijvoorbeeld peer. Een Chardonnay uit Napa valley zou gemakshalve meer aroma’s van banaan, abrikoos en perzik kunnen bevatten.

Eerder sprak ik over een ‘wijnmakers-druif’. Dit doelt op de vele keuzes die de wijnmaker heeft gedurende het proces om een bepaalde richting in te gaan qua smaakprofiel. De smaakintensiteit en een groot deel van de aroma’s in de uiteindelijke wijn zijn namelijk afhankelijk van bijvoorbeeld de ‘houtlagering’ methode. Het opvoeden van de wijn in eikenhouten vaten heeft doorgaans onze voorkeur. Dit geeft een subtiele en zachte wijn als resultaat met potentieel veel complexiteit (balans, harmonie, diepgang). Echter wordt de Chardonnay vaak als ‘modeproduct’ gezien en kan er op allerlei manieren voor gezorgd worden dat houtlagering opvalt bij een proefsessie. Dit kan bijvoorbeeld door grote houten ‘palen’ in de roestvrijstalen vaten te steken, een andere populaire manier is ‘chippen’ van de wijn. Dit kun je het beste zien als het toevoegen van een enorme theezak met houtsnippers. Op deze manier kun je de intensiteit van de aroma’s gemakkelijk doseren maar het is vooral (veel) goedkoper.

Wat overigens ook parate kennis zou moeten zijn: Chardonnay is één van de hoofdrassen voor de productie van Champagne. Een ‘Blanc de Blancs’ Champagne is gemaakt van 100% Chardonnay. ‘Wit van wit’ staat voor het gebruik van de enige witte druif welke wordt gebruikt bij het produceren van Champagne. De andere twee druiven zijn Pinot Noir en Pinot Meunier. Hier ga ik later nog een keer wat dieper op in.

Er is geen goed of fout, het gaat erom waar je van hout (pun intended).

Geen fan van Chardonnay met houtlagering? Probeer de Mâcon-Villages van Domaine Bourdon!